06-05-2005.
Het zat er aan te komen. Slecht weer tijdens de Harlingen ? Terschelling Race. Was het weekend daarvoor nog prachtig mooi weer, in de week van de wedstrijd werd het steeds slechter. Het zou nog veel erger worden!
De vooruitzichten waren niet zo rooskleurig en op weg naar Harlingen werd er al geopperd dat de wedstrijd misschien afgelast moest worden. De optimistische stuurman dacht dat het wel mee zou vallen en dat de wind in de loop van de dag zou afnemen. Aangekomen in Harlingen werd de stemming en het weer, er niet beter op. Windkracht 6 en geen zicht op beter weer. De loskraan was op Hemelvaart dag al gedeeltelijk omver gewaaid. Deze was provisorisch gemaakt om toch dienst te kunnen doen. Tegen al de verwachtingen in liet de organisatie de race toch doorgaan. Men was net zo optimistisch als de stuurman van de Jan van den Berg.
De keurmeesters hadden alles goed bevonden. Riemen en dollen zijn nu goed.
Thea was eindelijk weer van de partij. Wij hebben haar gemist.
133 sloepen en bijna net zoveel volgboten in de haven van Harlingen is een gigantisch gezicht. De grootste wedstrijd van Nederland is in dat opzicht ook de mooiste. Een diversiteit aan sloepen geeft een mooi beeld in de haven en tijdens het starten. Er werd in groepen van 10 om de 5 minuten gestart. De laatste start van deze ochtend was om 12.35 uur. De Jan van den Berg zat in deze groep met 2 andere sloepen, de snelle Azorean High en de Yellow Finn. De speaker brulde opeens dat de laatste drie direct met de al reeds klaar liggende 10 sloepen moesten starten. Deze drie moesten nu haasje repje een goed plekje uitkiezen bij het start touw. Dit touw, dat over de hele breedte van de haven gespannen was, heeft tien zij touwtjes waaraan de sloepen zich recht dienen te houden. Na dertien starten hing dit touw, in het midden slap waardoor er op die plek geen doorgang plaats kon vinden. De stuurman van de Jan van den Berg roeide achter de Azorean High naar de rechterkant toe. Geen beste start positie maar onder deze omstandigheden was een vliegende start beter dan verward te raken in het slappe start touw.
Een geluk bij het ongeluk was dit wel. Zo?n 8 sloepen van deze start groep, raakten door harde wind en de nauwe doorgang met elkaar slaags. Riemen vlogen in de war en het tumult was compleet. Dit gebeurde op 50 meter voor de Jan van den Berg. De stuurman kon er op tijd omheen sturen en had zo vrijbaan om de haven uit te roeien. Maar toen kwam het?..
De een na de andere golf moest overwonnen worden.
Op de woelige baren….
De harde noord-westen wind had zeker een kracht van 6 Beaufort. De harde tegenwind zorgde voor hoge golven waardoor de sloep alle kanten op rolde. Er sloegen flinke klappen water in de sloep en de roeiers waren direct tot op hun hemd doorweekt. De stuurman moest hard pompen om al dat water weer overboord te krijgen. Na overmaat van ramp raakte de lenspomp ook nog verstopt. Met alleen een zakmes aan boord werd deze op een Mc. Gyver achtige manier hersteld.
Het slag tempo was in het begin zeer moeilijk te handhaven. De roeiers werden continu door hun stuurman gecoacht om het slagtempo gelijk te krijgen. Langzamerhand werd er gelijkmatiger geroeid en kwam de snelheid er in. Al zorgde de golven ervoor dat op sommige momenten de sloep gewoon stil kwam te liggen.
Tijdens het begin gedeelte van de race werd er verwoed strijd geleverd met de Evert Deddes uit Rotterdam. Als de roeiers om beurten gingen drinken kwam de andere ploeg weer opzetten. Gingen deze roeiers weer drinken kwamen onze roeiers weer langszij.
Tijdens dit gevecht werden er andere sloepen ingehaald die meestal in groepjes bij elkaar zaten. Daardoor moest er druk gemanoeuvreerd worden om om deze sloepen heen te geraken. Dit kost kracht, heel veel kracht. Ook was daar de tijdsdruk om op tijd in het Schuitegat te komen. Kwam men daar te laat dan moest men ook nog eens tegen het tij in roeien. In deze omstandigheden kon men het dan wel vergeten. Dit was later ook wel te merken aan het aantal uitvallers, die zich hier helemaal stuk roeiden.
Mooie strijd met de Evert Deddes.
Om dit soort groepjes moest men om heen roeien.
Op de volgboten de Valge, met schipper Henk de Boer, en de Jonge Hendrik, met schipper Hendrik Visser, zagen de supporters en Gerrit Kramer van Omroep Flevoland, de heren zwoegen. Gerrit Kramer die door materiaal pech te laat was werd door de KNRM aan boord van de Valge gebracht. Zo kon hij deze zware HT race toch nog op film vast leggen.
De Jonge Hendrik met schipper Hendrik Visser ziet u hier op de achtergrond.
Daar is ie eindelijk…….
…….en kon meteen aan de slag.
De wind had bijna een kracht van zeven en onder deze omstandigheden zou de wedstrijd afgelast moeten worden. Maar de sloepen waren op zee en men moest door. Er was geen enkele minuut van rust, de hoge golven bleven komen. Minuut na minuut, uur na uur. Op een gegeven moment is het geen strijd meer met andere sloepen maar een strijd met je zelf!
De Jan van den Berg zat nu al ongeveer twee uur in strijd met de Evert Deddes. Het stuivertje wisselen ging gewoon door. Dit kon niet goed gaan. Het lichaam gaat verzuren. De spieren worden stijver en strammer door de kou. Een van hen moest op een geven moment afhaken. Daarvoor waren de omstandigheden te slecht. Maar wie zou als eerste het hoofd in de schoot leggen?
Tot ontzetting van de supporters, van de Jan van den Berg, zagen zij hun sloep langzaam terrein prijs moest geven aan de Evert Deddes.
Nog een sloep haalde de Jan van den Berg in. De Aludux uit Delfzijl maakte dankbaar gebruik van de inzinking van de Urker roeiers en roeiden hen langzaam voorbij. Alles ging langzaam in dit titanen weer. De roeiers werden door hun stuurman gesommeerd om hun eigen wedstrijd te roeien en langzaam werd er weer wat beter geroeid.
Toch moest men nog een kilometer of 10 voordat zij de haven van Terschelling binnen konden roeien. De volgboten namen afscheid en moesten via een andere route Terschelling bereiken. Het laatste gedeelte was voor hen te ondiep.
De boei van het Schuitegat werd gerond. Het kenterende tij en de grote rollers van golven kwamen dwars op de Jan van den Berg af. De sloep stond meer recht op dan horizontaal. In wezen een schitterend schouwspel maar voor de roeiers bittere ernst. Stuurman Tiemen Romkes, niet voor een kleintje vervaart, zat af en toe met de billen samen geknepen. Golven van twee meter hoog zorgden dat sloepen bijna slagzij maakten. De stuurman zag de Port of Rotterdam zo?n schuiver maken dat de kiel bijna zicht baar werd. Hij schreeuwde het uit van ontzetting, want hij dacht echt dat de Port of Rotterdam om zou gaan. Gelukkig kwam deze sloep weer recht te liggen. Al staat er een stuk of 8, dit maak je niet mee op het IJsselmeer.
Gewoon blijven doorgaan!
Langs de ondieptes ging het naar de haven toe. De golven werden kleiner en men kwam in de lijkant van het eiland te roeien. Wat er over bleef waren kleine spring golven die geen problemen gaven. Een vracht veerboot gaf de Jan van den Berg voorrang en men kon ongestoord het gejuich in ontvangst nemen van de grote menigte die op de dam en kade aanwezig waren.
Nog 150 meter, het publiek bleef juichen, de roeiers persten hun laatste greintje kracht eruit en hoorden de toeter van de veerboot. Het zat erop!
Hier hoor je ze al juichen.
Veel toeschouwers op Terschelling.
De Jan van den Berg was als laatste gestart en na 3 uur en 50 minuten als elfde in de haven van Terschelling aangekomen.
Later kreeg men te horen wat voor slagveld er had plaats gevonden. Van de 133 sloepen werden er 95 binnen gesleept. Een ongekend hoog aantal dat nog nooit was voor gekomen. Aangezien de weers omstandigheden was het wel te verwachten maar het was niet voorzien.
Van de overgebleven 38 sloepen werd de Jan van den Berg 22e.
Bij deze zware wedstrijd is dit eigenlijk niet van belang.
Het enige dat telt is dat ze het gehaald hebben!
Zij waren 1 van die 38!
Wat het vermelden waard is, is het volgende; Er waren nog 8 sloepen die de haven van Terschelling bereikt hebben.
Door een of andere fout, die zij maakten, werden zij gediskwalificeerd.
Met de groeten van Jennie en Femmie.