Epos Harlingen Terschelling Race 2010

14 mei 2010.
De parel in de kroon van elke roeier is toch wel  de op de vrijdag na Hemelvaart gehouden Harlingen -Terschelling race. Deze 32 kilometer lange roeiwedstrijd voert vanuit de haven van Harlingen over de Waddenzee naar het eiland Terschelling. In deze race waarin je geconfronteerd kan worden met moeilijke omstandigheden zoals stroom, zeegang, wind en ondieptes zijn alle recepten aanwezig die het sloeproeien zo’n bikkel sport maakt.

De Jan van den Berg, bemand met 10 heren, mocht de Urker eer verdedigen. Omdat de andere twee Urker sloepen, de Moby Dick en de Wolter Huisman, niet gecertificeerd zijn voor deze race is het elk jaar alleen de Jan van den Berg die de honneurs waarneemt.
Het weer was afgelopen vrijdag zeer gunstig te noemen, van de harde wind die in voorgaande dagen over het Wad jaagde was niets meer overgebleven dan een zacht briesje. Ook de regen liet zich niet zien. Met een mooi, niet al te scherp zonnetje erbij was het prachtig roeiweer.
Met start nummer 112 diende de Jan van den Berg om 11:25 te starten, wat betekende dat dit de voorlaatste startgroep was. Met concurrenten zoals de Orkaan uit Harlingen, d’Isela uit Hattem, Egbert Wagenborg van Terschelling West en de Aludux uit Delfzijl beloofde deze uit 10 sloepen bestaande startploeg al gelijk een mooi schouwspel op te leveren.
Toen om 11:25 dan ook het startschot gegeven werd barstte ook gelijk de strijd los. De Jan van dan Berg leek eerst de leiding te nemen maar al snel sloop de d’Isela langs de Urker roeiers. Gebruikmakend van zijn slipstream stuurde de stuurman gelijk achter de Hattemer sloep aan. Met de d’Isela voorop, gevolgd door de Jan van den berg, die op zijn beurt de Egbert Wagenborg op zijn hielen had, stoven de sloepen het Wad op. De Orkaan voer iets oostelijker en leek geen bedreiging te vormen. De Aludux, die het de Urkers vorig jaar zo lastig had gemaakt, leverde nu verassend genoeg geen gevaar meer op en verdween al snel uit het zicht.
De Egbert Wageborg probeerde nog wel enige aanvallen uit te voeren maar dit leverde voor hun echter niets op en zij moesten langzaam aan lossen. De d’Isela aan de andere kant begon nota bene te versnellen en afstand tussen haar en de Jan van den Berg begon langzaam maar zeker groter te worden. Het team van de Orkaan bleek ook warmgedraaid te zijn en zij kwamen met rasse schreden dichterbij.
Als je  onbekend bent op de Waddenzee is het meestal wel verstandig om de lokale boten te volgen. De Orkaan is een sloep uit Harlingen en voor daar dus praktisch een thuiswedstrijd. Er vanuit gaande dat dit team wel goed op de hoogte moest zijn met alle stromingen op het verraderlijke Wad besloot de Urker stuurman nu de Orkaan te gaan volgen. Toen de Harlinger roeiers dan ook voorbij kwamen werd er gelijk in de slipstream van deze boot gestuurd om zo optimaal gebruik te maken van de tegenstander. In het zog van de Orkaan bleek dat deze mannen niet voor niets Nederlands kampioen waren want er moest aardig aangepoot worden deze kerels bij te houden, maar daar stond wel weer tegen over dat de d’Isela weer langzaam maar zeker dichterbij kwam.
Gedurende 1 1/2 uur werd er zo doorgeroeid en de ene na de andere sloep werd ingehaald. Alles ging voorspoedig en de stroom leverde ook niet al te veel  last op. Op een gegeven moment bleek de Orkaan toch een maatje te groot en langzaam maar zeker moesten de Urker roeiers deze top ploeg uit Harlingen laten gaan. De Jan van den Berg voer nu alleen en dat werd ook ogenblikkelijk gemerkt in de ploeg, er was plots een 12e persoon in de boot gekomen: de welbekende man met de hamer! Deze rare vent kom je eigenlijk elke wedstrijd wel tegen, maar met de HT race lijkt het wel of hij zijn extra grote hamer heeft meegebracht. Gelukkig doemde daar in verte iets op wat voor afleiding zou zorgen: het tijdmetingschip M.S. Octans, en de Octans , zo vertelde de stuurman, betekende het begin van het Schuitegat, en het Schuitegat betekend dat je er bijna bent!
Het Schuitegat is een smal en ondiep vaarwater waar alleen de sloepen doorheen kunnen, het is daar zo ondiep dat de route op sommige punten aangegeven wordt door mensen van de KNRM die daar gewoon in het water staan! Omdat er daar meestal veel sloepen bij elkaar komen in de geringe ruimte ontstaan daar meestal situaties die goed zijn voor veel adrenaline. En adrenaline is net wat de roeiers nodig hebben om de man met de hamer te verslaan na twee uur roeien. In alle krapte werd de strijd aangegaan in het Schuitegat en dat leverde nogal wat hoofdbrekens op! Al zigzaggend tussen langzamere sloepen door schoot de Jan van den Berg om de ene na de andere sloep heen. Ook hier hielden de roeiers zich voortreffelijk, de extra kracht die nodig was op de momenten waarop de kleine ruimte benut moest worden werd constant geleverd. Een aanvaring met een klein sloepje uit Harlingen kon niet voorkomen worden. Deze weigerde verder stuurboord op te gaan om zo de Urkers ruimte te geven (hij was dit wel verplicht!). Nadat de Harlinger stuurman als antwoord gaf dat zijn Urker collega dan maar een betere route uit had moeten stippelen besloot de laatstgenoemde er verder geen woorden aan vuil te maken en zonder in te houden door te varen. De Harlinger stuurman werd opgeschrikt toen de riem van stuurboord kop roeier Jan Bennik plotseling zijn vlaggenstok ramde, wie niet horen wil moet maar voelen. Nu bleek hij het gelukkig wel te snappen en de Jan van den Berg wurmde zich er langs.
Omdat het nogal moeilijk inhalen was in het Schuitegat besloot de stuurman maar buiten de boeien in te gaan halen, hiermee de gok nemend vast te lopen in het ondiepe vaarwater. Gelukkig heeft de Jan van den Berg dankzij haar bolle buik een geringe diepgang en al schurend over het zand werden nog meer sloepen ingehaald.
Enige kleine perikelen daargelaten kwam de Jan van den Berg verder zonder problemen door het Schuitegat heen en begonnen de laatste loodjes. Het zijn die laatste loodjes die altijd zo zwaar wegen, de afstand bedroeg niet meer dan een minuut of 20. Het zijn echter de langste 20 minuten die je voor kunt stellen, keer op keer wordt er geroepen:’ kom op jongens het is maar een klein schijt stukje! Het is nog niet eens de Ketelbrug!’ Het eiland is dan zo dichtbij, maar lijkt steeds verder weg te gaan liggen. Hier wordt weer, net als vorig jaar, de Urker vlag uitgestoken. Als de stuurman met deze bekende vlag boven zijn hoofd zwaait lijkt het wel alsof die oude trots weer naar boven komt, die moed en dat doorzettingsvermogen waar eens de mannen van de ijsvlet over de Zuiderzee trokken, die kracht waarmee de Urker vissers al sinds jaren de zeeën mee bedwingen. De laatste loodjes worden niet afgelegd op conditie, ook niet op kracht, ook niet op techniek maar op puur een mentaal onbreekbare geest en een niet kapot te krijgen doorzettingsvermogen!
Dan komt de dam binnen het gehoor, op die dam die om de haven van Terschelling heen ligt staan duizenden mensen te juichen. Luttele seconden later zien de roeiers de dam ook en dan moet er alleen dat laatste stukje door de haven geroeid worden. “Kijk allemaal over je linker schouder!” zegt de stuurman, daar staat het finish bord, de roeiers weten dat het nu met enkele seconden afgelopen is. Er is alleen nog maar pijn, maar door die pijn heen dat fantastische gevoel, dit is HT roeien! Een gevoel dat niet te omschrijven is. Daar klinkt de hoorn, “beide boorden: gestopt, jongens, dit was’em.
Meteen wordt er op de stopwatch gekeken, deze geeft 02:59 aan. Eerst denkt de stuurman: dit kan niet! Maar het blijkt toch te kloppen! Er is een fantastische tijd geroeid en het oude vereniging record van 03:02 uit 1991 het met 3 minuten verbroken! Alle pijn valt weg en maakt plaats voor totale euforie, het was een geslaagde dag! Dankzij het mooie weer roeiden alle sloepen een goede tijd. Winnaar is geworden de Grutte Beer uit Joure. Van de 131 sloepen die meededen eindigde de Jan van den Berg met een tijd van 02:59:39 op een 31e plaats.
Dank gaat er uit naar Jelle Hakvoort van Braveheart Shipping, die zijn schip de Profiler  beschikbaar stelde als volgboot.  Schipper deze dag was Wouter de Vries, die niet van de zijde van de Jan van den Berg afweek en de sloep met bemanning weer snel in Harlingen afleverde zodat de roeiers nog op de trouwerij, van medeploeg genoot Willem van der Lee, aanwezig konden zijn!